HIMSS’18 Eurasia’da konuşan Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi ve HIMSS Türkiye Direktörü Dr. İlker Köse, HIMSS ölçeklendirmesinin Amerika ve Avrupa’da da kullanılmasından dolayı uluslararası karşılaştırma imkanı sunmasından dolayı diğer ölçeklendirme sistemlerinden ayrıldığını dile getirdi.
”
Dijital hastane kavramı her yerde konuşuluyor. Bir şeyin başına dijital koyduğunuzda ya da teknoloji eklediğinizde bir tılsım, bir cazibe oluşuyor ancak bununla birlikte bu kavram yerli yersiz bir moda olarak kullanıldığından belki antipati diyeceğimiz bir şey de oluşuyor. Dijital hastane denilince bildiğimiz bir şeyin entelektüel tabiri gibi algılanıp içeriğinin ne olduğu çok merak edilmiyor.
Doğrusunu ortaya koymak adına şu tanımı yapalım; Dijital hastane o kurumun vermesi gereken ana hizmetler olan doğru ve kaliteli sağlık hizmetini daha iyi bir şekilde vermeye yardımcı olan hastanedir. Bir konsepttir bu. Bilgi ve teknolojiyi sağlığı iyileştirmek için kullanmanın adıdır. Zaman zaman dijital hastane yerine kağıtsız hastane diye bir kavram da kullanılıyor ve bu sanki dijital hastanenin amacı kağıdı ortadan kaldırmakmış gibi bir yanılgıya neden oluyor. Dijital hastane bilgi ve teknolojiyi daha etkin ve doğru kullanarak sağlık hizmet kalitesini artırmaya çalışır ama bu sayede de kağıtsızlık ikinci bir çıktı olarak elde edilir.
Neden HIMSS, dijital hastanede HIMSS’in rolü nedir, derseniz; HIMSS diyor ki, anket temelli birtakım ölçekler geliştirdim, bu ölçeklerle hastanenin dijital hastane konseptine yakın olduğunu sadece ölçüyorum, diyor. Aslında HIMSS çok sade bir iş yapıyor. Ancak bu iş politika belirleyiciler için çok önemli bilgi kaynağı sunuyor. Çünkü siz Sağlık Bakanlığı olsanız hastanemde hastanın hastaneye acilden girişinden yataklı servislere, ameliyathaneye, yoğun bakıma kadar geçirdiği süreçte onun güvenliğini artırmak için daha neler yapabilirim, bu konuda düzeyim nedir, diye düşünmeye başladığınızda karşınıza ilk çıkan engel mevcut durumunuzu ölçmek. HIMSS bu ölçümü yaparak size seviyenizi söylüyor. Bunu artırmak için de neleri yapabileceğinize dair bir yol haritası sunuyor. Bu nedenle Sağlık Bakanlığımız 2013 yılında bunu bir politika, bir yönetim aracı olarak kullanmayı tercih etmiş ve böyle de devam edecek gibi görünüyor.
HIMSS olmasa başka bir ölçekle yapamaz mıydık? Pekala yapabilirdik. Literatürde hazır bazı ölçekler de var. Bunlardan birini kullanmak da mümkün. Belki burada HIMSS’i farklı kılan en önemli şey uluslararası karşılaştırma imkanı sağlaması. Çünkü biz kendi ölçeğimizi kullanarak bir ölçüm yapsak ve kendimizi 10 üzerinden 8’iz, 9’uz gibi ölçeklendirsek, bu 10, 8, 9 rakamları neye tekabül ediyor, başka bir ülkede bunun bir karşılığı yok. O nedenle HIMSS’in burada ilave bir katkısı karşımıza çıkıyor.
Başta Amerika olmak üzere başka ülkeler de HIMSS’i kullanıyor. Biz de kullanıyoruz ve sonra diyebiliyoruz ki, şu ülkede, şu kadar seviye hastane varken bizim seviyemiz budur. Dolayısıyla Sağlık Bakanlığının HIMSS’i tercih etme kararı ülkenin seviyesini başka ülkelere de göstermek ve bölgede aslında bu konuda gelişmişliğini ortaya koymak.
Bakınız, elektronik sağlık kaydının anlamlı kullanımı dediğimiz özellikler; elektronik reçete, klinik karar destek sistemi, PACK sistemleri, hekim ve hemşirelerin klinik dokümanlarının HBYS kullanılarak kayıt altına alınması ve bu bilgiyi klinik hizmet içinde kullanmalarıdır. Bunu yapmaya başladığınız andan itibaren hemşirelerde işlerinin daha kolaylaştığı, birtakım müteakip adımların kendiliğinden önerildiği ya da yapıldığı, otomotize edildiği ama bunun hizmetin içeriğine uygun bir şekilde yapıldığına dair geri dönüşler alıyoruz ve çalışma motivasyonları artıyor. Hekimlerimiz ilk başta o telaş içinde bu teknolojileri kullanmanın işlerini biraz artıracağına dair kanaat ortaya koysalar da bu da hızlıca değişiyor. Çok değil 1 aylık bir uygulama negatif tüm yargıları pozitife çeviriyor. Burada gördük ki, çok motive Başhekimlerimiz ve değerli ekipleri var. Onlara hasta güvenliği ve sağlık hizmet kalitesini artırmak için bu fonksiyonların neden ve ne kadar önemli olduğunu literatüre dayalı olarak da ortaya koyduğumuzda bunların aslında büyük maliyetler de olmadığını, çoğunun ülkemizde de üretildiğini -bu ayrıca sevindirici taraf- ortaya koyduğumuzda büyük bir gayretle çaba gösterdiler ve hızlıca netice aldılar. Geçen yıl yani 2017 yılında elde ettiğimiz başarı biraz da bunların sonucu. 2018 ve müteakip yıllarda da bu gelişmenin aynı hızla devam edeceğini ümit ediyoruz. Vatandaşlarımız daha güzel bir sağlık hizmetine layıklar ve bizler de buna uygun bilgi üreten ve teknoloji olarak destek sağlayan imkanları sunmak için elimizden geleni yapacağız.
”